20.04.2019 – Błogosławieństwo pokarmów

Święcenie pokarmów w Wielką Sobotę

i spożywanie ich przy świątecznym śniadaniu

nie jest najważniejszym sposobem świętowania Wielkiej Nocy,

ale najbardziej praktykowanym i bardzo nastrojowym.

Trudno też nie zauważyć religijnych odniesień tego obyczaju…

Tak wyglądało to u nas…


Zdjęcia: Patrycja Lipska


Pokropienie pokarmów wodą święconą przywołuje w naszej świadomości chrzest, przez który zostaliśmy włączeni we Wspólnotę Kościoła – a więc Mistycznego Ciała Chrystusa. Poświęcone pokarmy przypominają nam natomiast, że Zmartwychwstały Chrystus jest dla nas wszystkich chlebem życia. Chrześcijanie nie traktują tego obrzędu jako czynności magicznej.

Bardziej niż o poświęcenie produktów żywnościowych, chodzi jednak o uświęcenie człowieka, który będzie spożywał pobłogosławione pokarmy. W Wielką Sobotę te wszystkie objawy świętowania wiążą się ze sobą i budują religijną wspólnotę rodziny, parafii i całego Kościoła. Widok całych rodzin wędrujących w tym dniu do kościoła ze „święconką” i przyznanie dzieciom reprezentowania całej rodziny, budzi uznanie i wzruszenie.

Zwyczaj święcenia pokarmów narodził się w VIII wieku, ale w Polsce znany jest dopiero od XIV stulecia. W zależności od tradycji ludowych i symboliki chrześcijańskiej do koszyczka wkładano różne pokarmy. Początkowo święcono jedynie baranka wypieczonego z chleba, później zaczęto dokładać inne przysmaki.

  • Chleb – W tradycji chrześcijańskiej jest najważniejszym z symboli, ponieważ przedstawia ciało Chrystusa. We wszystkich kulturach jest pokarmem niezbędnym do życia. Chleb zawsze gwarantował pomyślność i dobrobyt.
  • Jajko – To symbol odradzającego się życia i zwycięstwa nad śmiercią. Kiedyś wierzono, że dzielenie się nim z bliskimi wzmacnia rodzinne więzy.
  • Wędlina – Jako składnik święconki ma zapewnić płodność i zdrowie.
  • Ser – Symbolizuje pozytywną zależność między człowiekiem a siłami przyrody. Przez to, że pochodzi od krów, owiec i kóz, ma zapewnić rozwój stada zwierząt domowych.
  • Sól – To życiodajny minerał. Wierzono, że odstrasza zło. Symbolizuje oczyszczenie i prawdę.
  • Chrzan – Obrazuje ludzką siłę i krzepę fizyczną. Ma również wspomagać skuteczność innych święconych pokarmów.
  • Ciasto – Do święconki zostało włączone jako ostatnie. Symbolizuje umiejętności i doskonałość.